Only ever yours: huiveringwekkende dystopie met de vrouw als voorwerp

Al lange tijd stond Only Ever Yours op mijn verlanglijstje. Toen ik dit boek heel voordelig tegenkwam op Awesomebooks twijfelde ik dan ook geen moment. Only Ever Yours wordt vaak aangeraden aan fans van The Handmaid’s Tale – en laat ik deze klassieker nu echt heel goed vinden. Bovendien had Sasha al duizend keer gezegd dat ik het boek zeker moest lezen! Oftewel: ik begon met torenhoge verwachtingen aan dit Young Adult boek van Louise O’Neill.

Gefokte vrouwen

Only Ever Yours schetst een toekomstige wereld waarin vrouwen niet langer op de natuurlijke wijze ter wereld komen, maar op scholen gefokt en getraind worden totdat ze klaar zijn voor de buitenwereld. Hun doel: mannen plezieren en zoons voortbrengen.

frieda en isabel zijn hun hele leven al beste vriendinnen. De twee zestienjarige dames – ook wel eves genoemd – zitten in het laatste jaar van de School. Hier worden ze voorbereid op hun leven als Companion, de echtgenote die de kinderen mag baren, of als Concubine, om de seksuele lusten van de mannen te bevredigen. Ieder jaar worden er drie keer zoveel vrouwen gemaakt dan er zonen geboren zijn, zodat die wat te kiezen hebben. Aan het eind van het schooljaar maken de zonen hun keuze, dus de spanning tussen de dames onderling neemt steeds verder toe.

Samen in de kast

Only ever yours is een bijzonder boek over een zeer vrouwonvriendelijke toekomst. Vrouwennamen worden niet met een hoofdletter geschreven, maar dat is wel het minste om je druk over te maken. Vrouwen worden letterlijk gekweekt voor mannen en enkel uiterlijk lijkt het belangrijkst. De meisjes op de school zijn voortdurend in onderlinge concurrentie met elkaar om het beste en mooiste exemplaar van hun jaar te zijn. Zeker wanneer de mannen het toneel betreden barst de strijd los. In Heavenly Seventy, een vreemde vorm van het spelletje seven minutes in heaven, mogen de mannen ieder bezoek één van de meisjes kiezen om zeventig minuten mee in een kast door te brengen. Wat er achter die gesloten deuren gebeurd, is sterk afhankelijk van het feit of het meisje in kwestie een rol als Companion of Concubine ambieert.

Een heftige brainwash

Louise O´Neill schetst niet alleen een duistere toekomstvisie, maar weet je als lezer ook helemaal in te pakken. Ik kon niet stoppen met lezen omdat ik zo graag wilde weten waar het verhaal naar toe ging. Je voelt je verbonden met het hoofdpersonage, ondanks het feit dat ze zo gebrainwasht is. De gruwelijke elementen in het verhaal doen rillingen over je rug lopen en ook emoties komen heel realistisch over.

Wat betreft het plot ben ik helaas niet honderd procent enthousiast. Het overgrote deel van het boek voelde voor mij als een inleiding en daarna was het plotseling gedaan. Ik ben er, weken na het uitlezen van Only ever yours, nog altijd niet over uit of het boek aan mijn hoge verwachtingen heeft voldaan. Het einde was mooi en onverwacht, maar tegelijkertijd hoopte ik toch op meer of iets anders. Ik kan niet goed verwoorden wat, maar ergens miste ik toch iets.

Feminisme voor Science Fiction fans

Hoewel dit boek laat zien hoe vrouwen absoluut niet behandeld zouden mogen worden, wordt het tot de feministische literatuur gerekend. Misschien wordt de discussie omtrent het feminisme en rechten voor de vrouw juist gevoed door een overdreven voorstelling te maken van wereld waarin vrouwenrechten ontkend worden? Ik heb er weinig verstand van. Maar ik kan je, als je graag meer van dergelijke feministische science fiction boeken wilt lezen, ook The Handmaid’s Tale, Eve, Wither en The Jewel aanraden.

Only ever yours schetst een toekomstige wereld waarin vrouwen gekweekt worden om zonen te baren of mannen seksueel te plezieren. De vrouwen doorlopen een school en gaan voortdurend de concurrentie met elkaar aan om de beste eve te zijn. Het gruwelijke verhaal leest als een trein, maar ergens had ik toch iets meer actie of meer diepgang verwacht. Voor mij voelde het toch iets te lang aan als een inleiding. Desalniettemin ben ik onder de indruk van de geschetste toekomst, de personages en de details. Een aanrader voor fans van Science Fiction met een vleugje feminisme.